ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Σκλήρυνση κατά πλάκας

Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση είναι φλεγμονή του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού που προκαλεί αδυναμία και προβλήματα στις αισθήσεις και την όραση. Το αίτιο που προκαλεί τη νόσο δεν είναι σαφές, ωστόσο, πιστεύεται πως πρόκειται για αυτοάνοσο νόσημα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται κατά των ίδιων του των ιστών, εν προκειμένω στο νευρικό σύστημα. Αποτέλεσμα αυτής της επίθεσης είναι η καταστροφή της μυελίνης, ενός προστατευτικού μονωτικού έλυτρου που καλύπτει πολλά νεύρα στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό. Η καταστροφή της μυελίνης έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταβιβαστούν φυσιολογικά ώσεις κατά μήκος των νεύρων προς και από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Η πολλαπλή σκλήρυνση εμφανίζεται με 3 διαφορετικούς τύπους: α. με επιδείνωση από την αρχή (πρωτοπαθής προϊούσα νόσος), β. με βαθμιαία επιδείνωση των συμπτωμάτων χωρίς ύφεση (χρόνια προϊούσα νόσος) και γ. με εξάρξεις και υφέσεις. Αυτή η τελευταία μορφή είναι και η συνηθέστερη, όπου τα συμπτώματα διαρκούν ημέρες ή εβδομάδες και μετά εξαφανίζονται για μήνες ή χρόνια.

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της νόσου είναι ακανόνιστα και μπορούν να εμφανιστούν μεμονωμένα στα αρχικά στάδια και σε συνδυασμό όσο εξελίσσεται η νόσος. Ορισμένα από αυτά είναι:

• Επίμονη κόπωση και αδυναμία
• Μειωμένη όραση
• Μυρμηκίαση και μούδιασμα
• Αίσθημα βάρους σε πόδια ή/και χέρια
• Ασταθές βάδισμα και προβλήματα συντονισμού
• Μπερδεμένη, αργόσυρτη ομιλία
• Ίλιγγος
• Έλλειψη συγκέντρωσης
• Κατάθλιψη
• Επώδυνοι μυϊκοί σπασμοί
• Ακράτεια ούρων
• Στυτική δυσλειτουργία
• Μερική παράλυση

Αξίζει εδώ να αναφερθεί πως το στρες, η ζέστη και η κούραση επιτείνουν τα συμπτώματα, ενώ, δεν είναι απαραίτητο τα παραπάνω συμπτώματα να εμφανιστούν σε όλους τους πάσχοντες.

Αντιμετώπιση
Τα συμπτώματά της νόσου μπορούν να ελεγχθούν, με αποτέλεσμα ο ασθενής να έχει όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική ζωή. Φάρμακα όπως η ιντερφερόνη, τα κορτικοστεροειδή, η σιλδεναφίλη μπορούν να δώσουν λύσεις σε ορισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ασθενής. Αυτό όμως που πραγματικά μπορεί να παρέχει αποτελεσματική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων (σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή) είναι η φυσικοθεραπεία & βελονισμό.
Ο εξειδικευμένος Φυσικοθεραπευτής μπορεί να διαμορφώσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων, το οποίο θα συμβάλει:

• στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης του ασθενούς
• στην ενδυνάμωση και την αύξηση της ελαστικότητας του μυοσκελετικού του συστήματος
• στην αντιμετώπιση χρόνιων πόνων
• στη βελτίωση της ισορροπίας
• στη διόρθωση της στάσης του σώματος
• στη βελτίωση του προτύπου βάδισης έπειτα από πελματογράφημα

Νόσος του Parkinson

Τα κύτταρα στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου παράγουν ένα νευροδιαβιβαστή, την ντοπαμίνη, που δρα με έναν άλλο νευροδιαβιβαστή, την ακετυλοχολίνη, για τον συντονισμό των μυϊκών κινήσεων. Όταν το επίπεδο της ντοπαμίνης σε σχέση με την ακετυλοχολίνη είναι μειωμένο, έχουμε την εκφύλιση των κυττάρων των βασικών γαγγλίων με αποτέλεσμα να χάνεται ο έλεγχος των μυών. Η πάθηση αυτή ονομάζεται νόσος του Parkinson. Η αιτία της νόσου δεν είναι γνωστή, πιθανότατα όμως η εμφάνισή της σχετίζεται με γενετικούς παράγοντες. Παρκινσονισμό ενδέχεται να προκαλέσουν και ορισμένα αντιψυχωτικά φάρμακα, φάρμακα που χορηγούνται κατά της ναυτίας ή/και του ιλίγγου, και επανειλημμένοι τραυματισμοί στο κεφάλι (τα ποσοστά εμφάνισης σε πρώην πυγμάχους είναι αυξημένα).

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται σταδιακά, σε διάστημα μηνών ή ακόμη και ετών και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:

• Τρέμουλο στο ένα χέρι ή πόδι και με την πάροδο του χρόνου σε όλα τα άκρα
• Μυϊκή δυσκαμψία και δυσκολία κινήσεων
• Βραδυκινησία
• Αργόσυρτη ομιλία
• Αλλαγή στη στάση του σώματος με καμπούριασμα
• Ανέκφραστο πρόσωπο
• Υπερβολική σιελόρροια
• Λιπαρότητα στην επιδερμίδα του προσώπου
• Δυσκολία στην κατάποση
• Ορισμένοι ασθενείς αναπτύσσουν άνοια (3 στους 10)

Αντιμετώπιση
Όσοι προσβάλλονται από τη νόσο είναι σημαντικό να συνεχίσουν να ασκούνται καθημερινά, να ξεκουράζονται αρκετά και να κάνουν ασκήσεις διάτασης προκειμένου να διατηρηθεί η δύναμη και η κινητικότητα των μυών τους. Ο έμπειρος φυσικοθεραπευτής θα σας προτείνει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων και θα σας παρέχει τις απαραίτητες συμβουλές για να εξυπηρετείστε και να μετακινείστε ευκολότερα στο σπίτι σας αλλά και έξω από αυτό. Με την κατάλληλη φροντίδα, τα συμπτώματα της νόσου μπορούν να μειωθούν αισθητά και ο ασθενής να ζει μια αρκετά καλή, φυσιολογική ζωή.

Aγγειακό Eγκεφαλικό Eπεισόδιο

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μία πάθηση που προκαλείται από αιφνίδια διακοπή της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο. Υπάρχουν δύο τύποι εγκεφαλικού επεισοδίου:
ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο: προκαλείται από ξαφνική απόφραξη αιμοφόρου αγγείου που καταλήγει στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να σταματήσει η ροή του αίματος. Πρόκειται για τον συνηθέστερο τύπο.
αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο: προκαλείται από ρήξη αιμοφόρου αγγείου στον εγκέφαλο. Συνήθως, η πρόκληση της ρήξης οφείλεται σε τραυματισμό.
Παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν τον κίνδυνο να υποστεί κάποιος ΑΕΕ είναι:
• υψηλή αρτηριακή πίεση
• κάπνισμα
• υψηλή χοληστερίνη
• διαβήτης
• οικογενειακό ιστορικό
• κακή φυσική κατάσταση/ελλιπής φυσική δραστηριότητα
• παχυσαρκία
• αθηρωμάτωση των καρωτίδων
• προηγούμενο καρδιακό επεισόδιο
• προηγούμενο ΑΕΕ
Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από σοβαρά και μακροχρόνια προβλήματα στον ασθενή, μεταξύ των οποίων:
• σοβαρό περιορισμό στην κίνηση
• αργόσυρτη ομιλία
• μπέρδεμα κατά την ομιλία
• απώλεια μνήμης
• αδυναμία να θυμηθεί ορισμένες λέξεις και ονόματα
• ευαισθησία στο κρύο ή/και τη ζέστη
• μούδιασμα (παροδικό ή μόνιμο)
• ημιπάρεση (αδυναμία κίνησης της μιας πλευράς του σώματος)
• προβλήματα κατά την ούρηση και την αφόδευση
• έντονο πόνο
• κόπωση
• κατάθλιψη

Συμπτώματα
Μεταξύ των συμπτωμάτων που βιώνει ένα άτομο που έχει υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο είναι:
• ξαφνική αδυναμία ή/και μούδιασμα, ιδιαίτερα στη μία πλευρά του σώματος (πρόσωπο,χέρι,πόδι)
• ξαφνικός έντονος πονοκέφαλος
• ξαφνική ζαλάδα
• απώλεια ισορροπίας
• αδυναμία στο περπάτημα
• θόλωση ή απώλεια της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια
• αδυναμία ομιλίας
• απώλεια δυνατότητας αντίληψης όταν του μιλάνε
• απώλεια συνείδησης για το τόπο που βρίσκεται
Ορισμένες φορές, κάποιος μπορεί να υποστεί μία παροδική ισχαιμική προσβολή, το οποίο είναι ένα «mini εγκεφαλικό», με συμπτώματα παρόμοια με αυτά του ΑΕΕ, το οποίο ωστόσο δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες. Είναι σημαντικό κάποιος που εκδηλώνει παρόμοια συμπτώματα να ενεργήσει γρήγορα προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο ενός μεγαλύτερου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Θεραπεία
Η αποκατάσταση και χρόνος ανάρρωσης μετά από ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο εξαρτάται από το πόσο γρήγορα, μετά την εκδήλωση των αρχικών συμπτωμάτων, ο ασθενής έλαβε ιατρική φροντίδα, το εύρος και την τοποθεσία του εγκεφαλικού και το πόσο υγιής είναι γενικά. Η αποκατάσταση πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό ώστε ο ασθενής να βοηθηθεί να κινηθεί κανονικά, να ξαναμάθει να βαδίζει, να αντιμετωπίσει τον πόνο και να κάνει ευκολότερη την καθημερινότητά του.
Το πρόγραμμα αποκατάστασης που θα σχεδιάσει ο φυσικοθεραπευτής πρέπει να είναι εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ασθενούς. Ανάμεσα στις τεχνικές που ενδέχεται να επιλέξει περιλαμβάνονται οι εξής:
• εξαναγκασμένη κινητοποίηση για να ενδυναμωθεί το αδύναμο άκρο
• ηλεκτρικός ερεθισμός για να βοηθηθούν οι μύες να λειτουργήσουν και πάλι
• αναπνευστική φυσικοθεραπεία
• νοερή εξάσκηση του κινητικού σχεδιασμού ώστε να ενεργοποιηθεί το μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει την κίνηση
• διατάσεις
• αντίσταση στην κίνηση
• νευροαναπτυξιακή θεραπεία (μέθοδος Bobath)
• προσέγγιση Brunstrom
• τεχνικές PNF ώστε να διευκολυνθεί η κίνηση και να διεγερθεί ο μηχανισμός ενεργοποίησης των κινητικών μονάδων του μυός
Το ΑΕΕ είναι μία σοβαρή πάθηση που προσβάλλει κάθε χρόνο περισσότερους από 20.000 Έλληνες και έχει σοβαρές συνέπειες για τον ασθενή. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να έχει την πρέπουσα φροντίδα και αποκατάσταση. Στο κέντρο μας Physio Experts έχουμε ευρεία εμπειρία στη νευρολογική φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση και μπορούμε να σας βοηθήσουμε αποτελεσματικά.