Με τον όρο οσφυαλγία ορίζουμε τον πόνο που εμφανίζεται χαμηλά στη μέση (low back pain στη διεθνή βιβλιογραφία).
Υπολογίζεται ότι στη διάρκεια της ζωής τους, το 80% των ανθρώπων θα βιώσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο πόνου στη μέση. Συμβαίνει συχνότερα στην 4η και 5η δεκαετία της ζωής του ανθρώπου.
Συνήθως οφείλεται σε εκφύλιση των κατώτερων οσφυϊκών διαστημάτων, που είναι τα πιο κινητά. Συχνά, η εκφύλιση ξεκινάει από έναν ή περισσότερους μεσοσπονδύλιους δίσκους, (δισκοπάθεια).
Στη συνέχεια ακολουθεί η εκφύλιση των σπονδυλικών αρθρώσεων, που προκαλεί αστάθεια και στένωση του σπονδυλικού σωλήνα. Ταυτόχρονα με την οσφυαλγία, μία κήλη δίσκου μπορεί να πιέσει κάποιο νεύρο (νευρική ρίζα). Ως αποτέλεσμα, εμφανίζεται πόνος στο πόδι, που είναι γνωστός με τον όρο «ισχιαλγία».
Πολλές μελέτες έχουν δημοσιευτεί διεθνώς για την ύπαρξη τρόπων με τους οποίους μπορεί κανείς να αποφύγει τα συμπτώματα της οσφυαλγίας και τα χρόνια προβλήματα της μέσης. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι συχνά υπάρχουν γενετικές και εμβιομηχανικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων. Αυτό καθιστά ορισμένους πιο ευπαθείς σε προβλήματα με τη μέση τους.
Η οσφυαλγία μπορεί να χαρακτηριστεί ως εξής:
- οξεία (διάρκεια συμπτωμάτων λιγότερο από ένα μήνα),
- υπο-οξεία (διάρκεια 4-12 μήνες) ή
- χρόνια (διάρκεια πέραν του 1 έτους).
Με τα συντηρητικά μέτρα & φυσικοθεραπείες τα συμπτώματα του χαμηλού πόνου στη μέση συνήθως παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση μέσα σε λίγες εβδομάδες από την έναρξη.
Σε κάθε περίπτωση πριν την εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπείας είτε φαρμακευτικής είτε φυσικοθεραπευτικής είναι απαραίτητη η αξιολόγηση από ορθοπεδικό ιατρό ή από νευροχειρουργό. Αν ένα επεισόδιο πόνου κρατήσει πάνω από δυο εβδομάδες ή εάν τα επεισόδια πόνου επαναλαμβάνονται τότε ενδείκνυται η φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση.
Σε γενικές γραμμές οι στόχοι της φυσικοθεραπείας είναι η μείωση του πόνου, η αύξηση της κινητικότητας, η μυική ενδυνάμωση και η εκπαίδευση του ασθενούς για την αποφυγή μελλοντικών επεισοδίων.
Ένα φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα για την οσφυαλγία έχει συνήθως δυο άξονες:
- Παθητική φυσικοθεραπεία για τον έλεγχο του πόνου με την βοήθεια ιατρικών συσκευών.
- Ασκήσεις και μυική ενδυνάμωση.
Η φυσικοθεραπεία επιτυγχάνει με φυσικά μέσα τη μείωση του πόνου, την αύξηση της λειτουργικότητας του ασθενούς και την πρόληψη από μελλοντικά προβλήματα που θα μπορούσαν να εμφανιστούν στη σπονδυλική στήλη.
Ειδικότερα, για τη θεραπεία νευρικών, μυϊκών και σκελετικών προβλημάτων, η τεχνική Manual Therapy, που βασίζεται σε εξειδικευμένες τεχνικές προσέγγισης που περιλαμβάνουν ήπιους χειρισμούς και θεραπευτικές ασκήσεις, είναι μια δοκιμασμένη τεχνική που μπορεί να βοηθήσει.
Όταν αρχίσει να υποχωρεί ο πόνος, τότε ο φυσικοθεραπευτής θα δημιουργήσει για εσάς ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων, που θα βοηθήσει στην ενδυνάμωση των μυών και την επανεκπαίδευσή σας για έλεγχο των μυών και διόρθωση της στάσης του σώματος.
Μελίνα Ζήση MSc PT, HCPC registered
